نوجوانان سرمایه ایران فردا هستند. در دنیای پر استرس این روزها، یکی از مهمترین اقدامات برای تامین سلامت روان نوجوانان، حفاظت و حمایت عاطفی از آنهاست. خانواده بزرگ «کودکان فرشتهاند» حامی و همراه کودکان و نوجوانان هستند و برای برآورده کردن آرزوی بزرگ خود یعنی شادی، آرامش و سلامت روانی کودکان و نوجوانان تلاش میکنند. به امید آن که در سالهای آینده نسلی کوشا، سالم و شاد به جامعه هدیه دهیم. از همین رو در این مقاله، در 4 قدم بزرگ راههای حمایت عاطفی از سلامت روانی نوجوانان را بررسی میکنیم.
چه رابطه شما با نوجوانتان خوب باشد و چه دچار چالش و مشکل باشید، موظفاید دوستش داشته باشید و حمایت عملیتان را نشان دهید تا از دوران سخت نوجوانی، به سلامت بگذرند. در ادامه با 4 نکته، به شما آموزش میدهیم تا گفتگوی سلامت و به دور از تنشی با نوجوانتان داشته باشید.
1. تشویق کنید تا احساساتشان را به اشتراک بگذارند.
راههای ارتباطگیری با نوجوانان نیاز به پیدا کردن قلق و صبوری دارد اما بعد از کمی تلاش به دور از کنترلگری میتوانید ارتباط دوستانهتان را ایجاد کنید. ازشان بپرسید روزشان چطور بوده و چیکار کردهاند. ازشان بخواهید تا در کارهای سادهای مثل تهیه شام کمکتان کنند و در همین حین گپ بزنید. کار مشترک کردن به بهبود روابطتان کمک میکند و با ایجاد صمیمت، بروز احساسات واقعی هم سادهتر میشود. وقتی مشکلش را مطرح کرد، بدون قضاوت و تهدید، راهکار بدهید و کنارش باشید.
دوران نوجوانی پر از تنش و تغییرات هورمونی و احساسی است بنابراین از دختر یا پسر نوجوانتان نخواهید «بزرگانه» رفتار کند. سرکوب کردن احساسات در نوجوانی تبعات زیادی در سلامت روان نوجوانان دارد و گاهی اوقات تنها با جلسات تراپی قابل درمان و برگشت است. جملات محبتآمیز و حمایتگرانهای مثل «درکت میکنم» یا «میفهمم موقعیت سختی است» بگویید و بعد اگر راهکار و چارهای دارید بگویید. فراموش نکنید که راهنمایی پیش از همدلی از شما، والد کنترلگر میسازد و به رابطهتان لطمه وارد میکند.
2. وقت خاصی را به نوجوانتان اختصاص دهید
هر روز زمان مشخصی را برای وقتگذرانی با نوجوانتان بگذرانید. حتی اگر روز شلوغی داشتید، دستکم نیمساعت را با فرزندتان بگذرانید و رابطهتان را تحکیم کنید. فراموش نکنید که نوجوانی در عین وابستگی، تلاش برای رسیدن به استقلال است. بنابراین ظرافت بین حمایت و استقلال را یاد بگیرید و به فضای شخصی و سلامت روان نوجوانتان احترام بگذارید.
چند راه پیدا کنید تا بتوانید از نوجوانتان حمایت و تشویق کنید تا از کارهایی که انجام میدهد، لذت بیشتری ببرد. این وظیفه شماست تا در او احساس «خودباوری» ایجاد کنید. بنابراین اگر تکلیف مدرسه یا کارهای خانه را انجام میدهد، تشوبقاش کنید تا بیاموزد به عنوان یک بزرگسال کارهای سخت را انجام دهد. اگر ناامید شد یا اهمالکاری کرد راهکارهای ساده و کاربردی بدهید و راههای برونرفت از سختی را آموزش دهید.
3. اختلافات را پیدا و برای حلشان تلاش کنید
تفاوت نسلی پدیده رایجی است که متاسفانه از بزرگترین دلایل به هم ریختن سلامت روان نوجوانان میشود. اگر اختلاف و مشکلی با نوجوانتان دارید استرس نگیرید، در شرایط آرام و بیتنشی با فرزندتان گفتگو کنید، حرفهایش را گوش کنید و بدون اعمال قدرت نظراتتان را بگویید. با فرزندتان صادق باشید و با جنگ اعصاب، استرس وارد کنید. به جای مقابله و غلبه، همدل باشید و با هوشمندی مشکلات را حل کنید.
وقتی در تلاش و درگیری با نوجوانتان هستید، فاصله بگذارید و اجازه دهید جو کمی آرام شود. درباره نیازها، احساسات و البته تجربه کم او فکر کنید و باتوجه به دید او از شرایط، راهکار کمتنشی پیدا کنید. با فرزندتان صحبت کنید و با کمک هم به یک ایده و تعامل جدید برسید.
4. از خودتان مراقبت کنید
مورد آخر کمی عجیب به نظر میرسد اما فراموش نکنید که سلامت روانی نوجوانتان بستگی به سلامت روانی شما دارد. شما به عنوان والد یا سرپرست یک نوجوان، چالشهای زیادی برای مقابله و مدیریت دارید، بنابراین باید یاد بگیرید از خودتان مراقبت کنید و حواستان به آرامش و آسایش درونیتان باشد. اگر احساس ناراحتی دارید، اشکالی ندارد. یکی از اعضای خانواده یا فردی را پیدا کنید که بتوانید با او صحبت کنید.
برای روابطتان وقت بگذارید. سعی کنید چند دوست با شرایط خودتان پیدا کنید تا مشکلاتتان را با آنها به اشتراک بگذارید. هر روز تمرینهایی برای حفظ سلامت و مدیریت استرستان انجام دهید. هر چقدر هم که روز شلوغی را پشت سر گذاشتهاید، باز هم وقت کوتاهی برای کارهای دوستداشتنیتان خالی کنید و دستکم نیمساعت کار مورد علاقهتان را انجام دهید.
کلام آخر
نوجوانی دوران پراسترس و نوسانی است که با رفتارهای سالم و به دور از تنش خانواده میتواند دوران شاد و خوش بوده و به سلامت به پایان برسد. برای سلامت روان نوجوانتان، در مسئولیتگذاری مثل بزرگسالان رفتار کنید و اجازه استقلال بدهید اما در رفتارهای عاطفی، همچنان مثل سابق حامی باشید و با تغییرات جسمانی و بلوغ، به یکباره آنها را وارد دنیای بزرگسالی نکرده و استرس و تنش جدید نسازید. فراموش نکنید که شما مهمترین و صمیمیترین فرد زندگی نوجوانتان هستید و با کمی تمرین صبر و پیدا کردن راهکارهای هوشمندانه میتوانید از این سالهای دشوار به سلامت عبور کنید.
منبع: Unicef