هدف خانواده بزرگ «کودکان فرشتهاند»، سلامتی روحی و جسمی کودکان، و سرمایه آن، لبخند رضایت فرشتههاست. از آن جایی که همراهان ما، از خانواده و یا دوستداران فرشتهها هستند، این بار از عواقب آزار جنسی و راههایی برای تجدید روابط با کودکان قربانی، سخن گفتهایم.
اگر والد یا سرپرست کودکی هستید، که متاسفانه مورد آزار جنسی قرار گرفته، احتمالاً دوران سختی را میگذرانید. شاید شوکه و سردرگم شدهاید و به کمک نیاز دارید. اول از همه آرام باشید و به خودتان یادآوری کنید که حمایت و آرامش شما ضامن سلامت روانی کودکتان است و فراموش نکنید هر چه که گذشته قابل ترمیم است.
پیشگیری کنید
چه آزار جنسی اتفاق افتاده، چه نیافتاده باشد، همواره نیاز به مراقبت و پیشگیری والد یا سرپرست کودک است، بنابراین راههای مراقبت جنسی از کودکان را بیاموزید و همواره مراقب ایشان باشید. برای آشنایی بیشتر، میتوانید به مقاله «کودکآزاری چیست و در برابر آن چه میتوان کرد؟» مراجعه کنید.
بایدها و نبایدهای رفتار با کودکانی که مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند، چیست؟
- گذر کنید: تجربه آزار جنسی دردناک است، اما از آن، فاجعه غیرقابل برگشت نسازید. کودکان تجربههای ادراکیشان را از والدین به ارث میبرند. بنابراین یاد بگیرید تا از این تجربه گذشته و روی مقابله با آثار آن تمرکز کنید.
- انکار نکنید: این اتفاق با تمام دردناکیاش اتفاق افتاده و انکار آن نه تنها کمکی نمیکند که به تنشهای روانی کودک نیز دامن میزند. بپذیرید و به کودک اجازه دهید آزادانه با شما صحبت کند. گاهی اوقات از رفتار تنشزا و پراسترس کودک میتوانید شواهد آزار جنسی را ببینید و از وقوع اتفاقی ناگوارتر جلوگیری کنید.
- مکالمه سالم داشته باشید: نه از حرف زدن درباره آن اتفاق بترسید و نه جلوی صحبت کردن کودک را بگیرید، در هر دو صورت باعث سرکوب شدن احساسات کودک میشوید. راههای مکالمه سالم با کودکی که مورد آزار جنسی قرار گرفته را، از یک رواندرمانگر بیاموزید و بیواهمه مکالمه کنید.
- تمرکزتان را روی ترمیم روانی کودک بگذارید: هر چه که بوده گذشته، تنبیه یا عصبانیت شما نه تنها چیزی را درست نمیکند که به تنشهای روحی و روانی او نیز دامن میزند. کودک قربانی آزار جنسی هیچ تقصیری ندارند. پس او را با جملاتی مثل: چرا زودتر نگفتی؟ چرا اعتماد کردی؟ و… سرزنش نکنید. فراموش نکنید که کودک در مرحله آسیبپذیری است و هر سرزنش کوچکی، مشکل بزرگی میسازد.
- افراط و تفریط نکنید: به همان اندازه که تنبیه کردن مشکلساز است، امتیاز زیاد از حد دادن به کودکی که مورد آزار جنسی قرار گرفته نیز، مشکلات خودش را میسازد. دست از ترحم بردارید. ممکن است احساس گناه داشته باشید و بخواهید امتیازات سادهای مثل بیشتر خرید کردن، بیشتر تلویزیون تماشا کردن و… به کودک بدهید تا کمی شادتر شود. اما فراموش نکنید که افراط و تفریط خصوصاً برای کودک آسیبپذیر مشکلساز است.
- حامی باشید: آزار جنسی به کودک، تبعات روحی و روانی زیادی دارد. بنابراین مهمترین کار، القای حس امنیت دوباره است. به کودک باور داشته باشید و اجازه دهید حس اعتمادش زنده شود.
- احساسات کودک را جدی بگیرید: کودک را تشویق کنید تا احساساتش را سرکوب نکرده و آنها را با افراد مورد اعتماد به اشتراک بگذارد. فراموش نکنید احساسات کودک متناقضاند و اگر فرد آزاردهنده از اعضای خانوادهاش باشد، این احساسات پیچیدهتر نیز میشوند. بنابراین سعی کنید تا به کمک یک رواندرمانگر کودک، شیوه مناسب بروز احساسات را در کودکانی که مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند، تمرین کنید.
- کمک بگیرید: مدیریت چنین مشکلی کار سادهای نیست. با یک رواندرمانگر صحبت کرده، مشکلات خود را در میان گذاشته و راهنمایی بگیرید. علاوه بر این، با تعدادی از اطرافیان مورد اعتمادتان هم صحبت کنید و از آنها بخواهید همراهتان باشند. این تجربه وحشتناک از توان یک نفر خارج است و کمک گرفتن از دیگران کمک بزرگی به شما میکند.
کلام آخر
خودتان یا کودک را سرزنش نکنید. متاسفانه آزار جنسی به کودکان پدیده شایعی است که گاهی حتی در خانه و توسط اعضای مورد اعتماد اتفاق میافتد. هر چه که بوده را رها کنید. این اتفاق را با تمام دردناکیاش بپذیرید و به جای سوگواری، حامی فرزند خود بوده و کمک کنید تا از این مشکل گذر کند.
منبع: White Swan Foundation
